Skip to content Skip to left sidebar Skip to right sidebar Skip to footer

Likovna kolonija

Nadežda Petrović
Nadežda Petrović (Čačak, 12. oktobra 1873. – Valjevo, 3. aprila 1915.)

Likovna kolonija „Sićevo“ (LKS) (engl. Art Colony Sićevo) najstarija je srpska i jugoslovenska umetnička kolonija, najstarija institucija te vrste na Balkanu, i neka vrsta istorije Srbije u 20. veku.

Osnovana je 30. jula 1905. godine u selu Sićevu, u živopisnoj Sićevačkoj klisuri, na inicijativu poznate srpske slikarke Nadežde Petrović. Zahvaljujući Nadeždinoj inicijativi koju su svesrdno podržale njene kolege iz Slovenije i Hrvatske, kolonija je započela sa radom koji sa prekidom od 59 godina i do danas traje.

Od 1991. godine LKS je dobila međunarodni karakter i postala poznata slikarskom svetu i van prostora Balkana, što je bilo od značaja da okupi imponzantan broj autora koji su bili impresionirani ambijentom samog sela Sićeva i pejzažima Sićevačke klisure.

Kroz Sićevačku koloniju od 1905. godine do danas prošlo je više od četristotine slikara iz svih krajeva nekadašnje Jugoslavije i inostranstva. Zahvaljujući njoj formiran je impozantan likovni fond koji danas čini oko 796 dela (od 1970.) značajne umetničke vrednosti.

Prvi saziv Kolonije u Sićevu 1905. godine

Zgrada Likovne kolonije
Zgrada Likovne kolonije

Pre više od jednog veka (1905. godine) slikarka Nadežda Petrović, tokom svog boravka u inostranstvu, uz brojne poteškoće, uspela je da realizuje svoju ideju o Jugoslovenskoj umetničkoj koloniji u Srbiji i dovela svoje kolege iz minhenskih dana školovanja u tada mnogima nepoznato selo Sićevo.

Kolonija je počela sa radom 30. jula 1905. godine. U Sićevo je kao domaćin prva stigla Nadežda Petrović, a sa njom i Ferdo Vesel. Potom su im se se pridružiti Rihard Jakopič, Ivan Grohar, Paško Vučetić, Ivan Meštrović i Emanuel Vidović.

Umetnike su sa velikom radoznalošću primili meštani Sićeva smestivši ih u svojim kućama, osim Nadežde koja je odsela kod svoje prijateljice iz detinjstva Ljubice Nikolajević – Lovrić u njenom stanu u staroj sićevačkoj školi, danas sedištu Kolonije.

Izložba dela Prve jugoslovenske kolonije održana je 27. januara 1907. godine u Narodnom muzeju u Beogradu. Kolonija je kao pokret trajala samo dve godine (1905-1907.).

Šest decenija prekida u radu Kolonije (1905—1964.)

Na prekid u radu kolonije uticao je niz istorijskih događaja (Aneksija BiH, Prvi i Drugi svetski rat, periodi obnove ratom razorene Jugoslavije). To je stvorilo pauzu od skoro 60 godina do ponovnog okupljanja umetnika u Sićevu sa istim ciljem i istom idejom.

Slikarski atelje
Slikarski atelje kolonije

Rad LKS od 1964. do 1969. u okviru Narodnog muzeja u Nišu

Kapija Likovne kolonije
Kapija Likovne kolonije

Nakon pedeset devet godina ponovo je počela sa radom prva „obnovljena“ Likovna kolonija u Sićevu koja je trajala od 15. do 31. avgusta 1964. godine, u organizaciji Kulturno-prosvetne zajednice i Narodnog muzeja u Nišu. Od te godine godine rad Kolonije odvija se u kontinuitetu, do današnjih dana.

U periodu od 1964. do 1969. za rad LKS primarno je bio nadležan Narodni muzej u Nišu kao neposredan organizator Kolonije i tradicionalnih jesenjih izložbi. U istom periodu u Sićevačkoj koloniji boravilo je šezdeset umetnika iz svih krajeva Jugoslavije, uključujući i četiri iz inostranstva.

U bogatom likovnom fondu niškog Muzeja čuva se osamdeset osam umetničkih dela nastalih u Likovnoj koloniji Sićevo, u periodu od 1964. do 1970. godine, od kada staranje o organizovanju Kolonije i izlaganju radova preuzima na sebe novooformljena Galerija savremene likovne umetnosti u Nišu.

Rad LKS od 1970. u okviru GSLU Niš

Kulturno veče
Kulturno veče u dvorištu kolonije

Na dalji rad LKS od 1970. godine značajno je uticalo osnivanja Galerije savremene likovne umetnosti Niš, koja je te godine preuzela sve poslove oko realizacije Likovne kolonije „Sićevo“ od Narodnog muzeja u Nišu, i koja rad umetnika u Koloniji nikada nije pratila uslovljavanjem i ograničavanjem u pogledu teme i motiva dela.

Zgrada stare osnovne škole u Sićevu danas je zgrada Likovne i Književne kolonije i Grafičke radionice, i u njoj se svake godine okupljaju slikari, grafičari i književnici iz celog sveta.

Krajem godine, u novembru mesecu, u Paviljonu u Niškoj tvrđavi GSLU organizuje izložbu Likovne kolonije održane te godine.

Literatura: Todorović, Milica, Likovna kolonija Sićevo 1905-2005., Galerija savremene likovne umetnosti, Niš, 2005.